Manastir Đurđevi Stupovi

Spoj istoka i zapada u jednom manastiru

Uostalom kao i svaka kulturna znamenitost u Novom Pazaru, tako i manastir Đurđevi Stupovi odlikuje se nizom pojedinosti koje ga izdvajaju od ostatka Srbije. Manastir Đurđevi Stupovi nalazi se u na brdu u neposrednoj blizini Novog Pazara, na područiju nekadašnjeg Starog Rasa. Svojevrsni je biser srednjovjekovne srpske države i jedan od najstarijih srpskih manastira iz reda kraljevskih manastira tokom 13. vijeka, s obzirom na to da je drugi ktitor ovog manastira bio kralj Dragutin, koji je po svojoj želji i sahranjen u manastirskoj crkvi koju je dogradio tokom svog života.

Neponovljivo ostvarenje arhitekture!

Samo ime Đurđevi Stupovi vezuje se za unikatni način gradnje i svojem položaju, dvijema kulama-stupama, Crkve Svetog Đorđa koje su i uticale na formiranje današnjeg naziva. Govoreći o stupovima, oni su izgrađeni pod uticajem dvije struje-vizantijske arthitekture na Istoku i romanske arhitekture na Zapadu. Sledeća arhitektonska pojedinost ovog manastira jeste nepravilno izgrađeni oltar. Sve ovo je diprinijelo formiranju nove arhitektonske škole na područiju srednjovjekovne Srbije, a koja je poznatija pod nazivom Raška škola. Tokom svojih 830 godina postojanja, ovaj manastir je 300 godina pod ruševinama, a pod obnovama je dugih 40 godina. Danas, manastir je dobrim dijelom rekonstruisan i u njemu žive četiri monaha.

Trag vremena i veličanstveni živopis

Manastir je bio živopisan veličanstvenim freskama i kompozicijama koje su danas u najvećoj mjeri uništene. Kompozicije koje su jednim dijelom očuvane su: Jevanđelist Luka, Prorok Danilo, Scene iz života Svetog Georgija, kao i neki od portreta ktitora. Jedan dio fresaka koje su očuvane, prenesen je u Narodni muzej u Beogradu, a stara slika živopisa iz manastira jedino je zabilježena na fotografijama koje datiraju između dva svijetska rata. Danas, ovaj biser srpske kulture nalazi se na listi svetske baštine UNESCO i zaštićeni je spomenik kulture.

Da li ste znali?

Đurđevi Stupovi su deo svetske baštine! Svetska narodna organizacija je ovaj manastir proglasila kulturnim dobrom celog sveta. U UNESCO su uračunati i Petrova crkva, Manastir Sopoćani i tvrđava Gradina.

Kako doći do manastira

Udaljen je 15 minuta vožnje i više od 60 minuta hoda od centra grada (pogledajte lokaciju ovde). Nažalost, tamo nema javnog prevoza. Crkva je i dalje aktivna. Kustos ili sveštenik je obično tu radnim danima i vikendom od 9 do 17 časova.